Op slot of open

Deuren zie je overal. Vorig jaar heb ik in Utrecht een aantal daarvan gefotografeerd. Er zitten hele mooie exemplaren bij. Ik vraag mij dan vaak af, wat zou er achter die voordeur zitten? Welk lief en leed speelt zich achter die deur af? Een deur is vaak op slot, zeker wanneer het om woningen gaat. De deur is een waarborg voor privacy en ontoegankelijkheid.

Toch zijn er ook gebouwen waar de deur openstaat zoals bijvoorbeeld kerken. Zo’n deur geeft vaak toegang tot een oase van rust en de mogelijkheid om je te bezinnen. Gisteren was ik in Utrecht en heb daar de deur van de Domkerk gefotografeerd. De Domkerk is een bijzonder monument midden in Utrecht. Tot aan 1559 was de Dom de enige kathedraal van de Noordelijke Nederlanden. Christenen beschouwen een kerkgebouw als huis van God. Heel gek is dan wel dat met veel geweld door onderlinge strijd in dit huis zoveel vernield is. Zoals bekend is de Domkerk niet compleet meer aangezien door een tornado in 1674 een groot gedeelte van de kerk instortte. Ondanks het ontbrekende middenschip en de ernstige vernielingen tijdens de overgang van Rooms Katholieke Kerk naar Protestante (1578-1580) is de Dom een van de meest bekende gotische kerken in Nederland. De deuren van de Domkerk staan overdag altijd open, een mooi symbool van welkom zijn. Je kan naar binnen uit nieuwsgierigheid, om toeristische redenen of om te bidden, of alleen maar stil te zijn en te genieten van het imposante geheel.

De deuren van de Domkerk vind ik bijzonder mooi. De deuren zijn van brons en vertonen reliëfs van kleine voorstellingen van mensen en dieren. Er zijn ook veel teksten in allerlei talen en lettertypen te zien. In de Middeleeuwen werden op de kerkdeuren door overheden en stadsbesturen mededelingen en aankondigen vastgespijkerd. Deze traditie werd weer door de Utrechtse beeldhouwer Theo van de Vathorst opgepakt. Hij maakte deze bronzen deuren en verrijkte ze met een tekst uit de Bijbel (Mattheüs 25 vs. 31-46), het laatste oordeel. Deze tekst is te lezen in het Nederlands, Engels, Fries, Grieks, Japans, Latijns en Syrisch. Boven de deuren is een enorme cirkel geplaatst met Sint Maarten, de patroonheilige van deze kerk, maar ook die van Utrecht. Hij geeft met een groots gebaar een naakte bedelaar de helft van zijn mantel.

De deur staat altijd voor je open. Dat deed de deur dicht. Ik kan gelukkig nog met hem door één deur. Een stok achter de deur. Een open deur intrappen. De deur geeft voor de mens en samenleving toegang tot iets, maar kan ook een symbool zijn van op- en/of afgesloten worden. Een hele mooie van Erasmus;

De wil kijkt vele malen door het venster eer de daad de deur uitgaat. De deur geeft stof tot nadenken en toegang tot het vergaren van kennis.

Afgelopen jaar was er in Utrecht de “open tuinendag”. Deuren werden geopend om toegang te verlenen tot particuliere tuinen. Met veel plezier ben ik binnengegaan en heb kennis genomen van het onbekende. Prachtige tuinen, maar ook huizen, maakten mij blij. Zie de deur en twijfel, ga je naar binnen of niet? De deur naar je ziel, naar je binnenste-ik wordt geopend door twijfel en nadenken over allerlei vragen.

Fotografie is niet het alleen maar plaatjes schieten, het maakt ook deuren open.